KỸ THUẬT PHỤC HỒI RỄ SẦU RIÊNG BỊ NGẬP ÚNG: CỨU CÂY SAU MÙA MƯA BÃO!
Ngập lụt, mưa bão là nỗi lo lớn nhất của bà con trồng sầu riêng. Khi nước rút, vấn đề cấp bách nhất là cứu chữa và phục hồi bộ rễ đã bị tổn thương, thối rữa do thiếu oxy. Bài viết này sẽ chia sẻ quy trình chi tiết, giúp cây sầu riêng của bạn vượt qua "cơn thập tử nhất sinh" này.
Các Bước Tiến Hành Cấp Cứu Ngay Khi Nước Rút
Thời điểm vàng để cứu cây là ngay khi nước rút hết. Chậm trễ sẽ khiến rễ chết hàng loạt.
Đầu tiên, bà con cần thoát nước triệt để, khai thông tất cả các rãnh thoát nước, kênh mương. Đảm bảo nước không còn đọng lại quanh gốc. Tiếp theo là vệ sinh gốc và cổ rễ, loại bỏ bùn đất bám vào bằng vòi nước nhẹ, lưu ý tránh làm trầy xước vỏ cây.
Sau đó, tiến hành xới nhẹ và tạo độ thoáng khí cấp tốc cho đất. Dùng dụng cụ sắc bén xới nhẹ lớp đất mặt quanh gốc (cách gốc khoảng 30-50 cm). Tuyệt đối không xới sâu làm đứt rễ cám. Việc xới nhẹ giúp đất khô nhanh hơn và đưa oxy vào vùng rễ, ngăn chặn nấm bệnh kỵ khí.
Cuối cùng trong giai đoạn này là cắt tỉa giảm áp lực cho cây. Loại bỏ các cành bị dập, gãy, hoặc lá bị úng nước quá nặng. Việc này nhằm giảm lượng nước cây phải bốc thoát qua lá, giúp cây tập trung năng lượng vào việc phục hồi rễ và tránh hiện tượng héo đột ngột do rễ hư không hút được nước.
Phòng Trừ Nấm Bệnh Thối Rễ (Ưu Tiên Hàng Đầu)
Thối rễ là hệ quả tất yếu sau ngập úng. Cần xử lý nấm bệnh ngay lập tức, đặc biệt là nấm Phytophthora gây thối rễ, xì mủ.
Bà con sử dụng thuốc bảo vệ thực vật chứa hoạt chất như Metalaxyl hoặc Propamocarb hoặc các loại thuốc chứa Hoạt chất Đồng (như Copper Hydroxide). Hãy hòa thuốc theo liều lượng khuyến cáo và tưới trực tiếp vào vùng gốc và cổ rễ.
Cảnh báo quan trọng: Tuyệt đối không bón phân NPK hoặc phân hữu cơ truyền thống trong giai đoạn này. Rễ bị tổn thương không thể hấp thụ, ngược lại còn dễ gây xót rễ và tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển mạnh hơn.
Kỹ Thuật Phục Hồi Rễ Bằng Bio-Zim (Hoặc Chế Phẩm Tương Tự)
Sau khi xử lý nấm bệnh và tạo độ thoáng khí, bước tiếp theo là kích thích và nuôi dưỡng bộ rễ mới. Bio-Zim (hoặc các chế phẩm giàu Amino Acid, Humic Acid) là giải pháp tối ưu nhờ khả
năng giải độc và kích thích rễ cám mới phát triển nhanh chóng, đồng thời cung cấp dinh dưỡng dễ hấp thụ nhất mà không gây áp lực lên rễ đang yếu.
Cách Tiến Hành Phục Hồi
1. Chuẩn bị: Pha Bio-Zim hoặc chế phẩm tương tự với nước sạch theo liều lượng khuyến cáo (thường là 2-3ml/Lít nước).
2. Tưới gốc: Tưới trực tiếp dung dịch đã pha loãng vào vùng đất quanh gốc đã được xới nhẹ.
3. Tần suất: Tưới Bio-Zim định kỳ 5-7 ngày/lần cho đến khi thấy các dấu hiệu phục hồi rõ rệt (lá xanh lại, rễ cám mới mọc).
Sau khi cây bắt đầu ra rễ cám trắng trở lại (khoảng 2-3 tuần sau), bà con có thể bón bổ sung phân hữu cơ hoai mục hoặc chế phẩm Trichoderma để cải tạo đất và tạo môi trường tốt nhất cho rễ phát triển bền vững.
Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Cây Bị Ngập Úng Lâu Ngày
Đối với những vườn bị ngập nước trong thời gian dài (trên 48 giờ), bộ rễ đã bị tổn thương nghiêm trọng.
Hạn Chế Tối Đa Việc Đi Lại và Dẫm Đạp
Khi đất còn ẩm ướt, việc đi lại hoặc sử dụng máy móc nông nghiệp sẽ khiến đất bị nén chặt (bí chặt). Đất nén chặt làm giảm độ thông thoáng khí (oxy), cản trở sự phát triển của rễ cám mới và tạo điều kiện cho các loại nấm kỵ khí gây hại phát triển mạnh mẽ hơn. Vì vậy, bà con chỉ đi lại khi thật sự cần thiết và tránh vùng đất ngay quanh gốc cây.
Phòng Trừ Nấm Bệnh Thối Rễ Lặp Lại
Bộ rễ bị thiếu oxy và tổn thương là "cửa ngõ" hoàn hảo cho các loại nấm bệnh. Bà con cần theo dõi sát sao và tưới lặp lại thuốc nấm định kỳ (7-10 ngày/lần) trong ít nhất 2-3 đợt, cho đến khi thấy cây ra lộc non. Nên xen kẽ tưới Bio-Zim hoặc Trichoderma để vừa diệt nấm bệnh, vừa kích thích và tái tạo hệ vi sinh vật có lợi cho rễ.
Hạn Chế Hiện Tượng "Cháy Lá"
Khi nắng lên đột ngột, cây dễ bị héo rũ và cháy lá hàng loạt do rễ không hút đủ nước. Bà con nên sử dụng lưới che nắng nhẹ (nếu có thể) để giảm bớt cường độ nắng gắt trong vài ngày đầu. Đồng thời, phun các chế phẩm dưỡng lá nhẹ nhàng qua lá (ví dụ: rong biển, Amino Acid pha loãng cực kỳ nhẹ) để giảm áp lực bốc thoát hơi nước. Nếu nắng gắt, vẫn cần tưới một lượng nước rất nhỏ vào buổi sáng sớm (trên bề mặt) để hỗ trợ quá trình hút nước khi rễ đang dần phục hồi, nhưng tuyệt đối không tưới đẫm gây ngập trở lại.
Chúc bà con thành công trong việc phục hồi vườn sầu riêng sau mưa bão!
